Hemoroid dokusu aslında hepimizde olan ve yaşam kalitemiz için önemli olan bir dokudur. Bağırsağın bittiği anüsün yani makadın başladığı bölgede damarsal bir dokudur. Atar damar ve toplar damarın birleştiği damar yumağıdır. Bu yumak biz istemediğimiz zamanlarda makaddan gaz ve sıvı çıkışına engel olur. Bu damar yumağı dokusu bağırsağın son kısmındaki basınç arttığı zaman yani bağırsağın son kısmı büyük tuvalette dolduğu zaman sönüp büyük tuvaleti boşaltabilmemizi sağlamaktadır. Burası boş olduğu zaman yani büyük tuvalet olmadığı zaman damar yumağı dokusu şişip burayı kapatmaktadır. Böylece biz istemediğimiz durumlarda sıvının ve gazın çıkışına engel olan bir yastık görevi görmektedir.
Anüsün bağırsakla birleştiği bölgedeki dişli çizgi denilen anatomik bölgenin üst tarafında kalan yani bağırsağın içinde kalan hemoroid dokusuna iç hemoroid , makadın yani anüsün dışındaki kalan bölüme de ki bu da cilt altındadır görülmez buna da dış hemoroid dokusu denilmektedir.
Hemoroid Hastalıkların Nedenleri?
İnsan bedeninin doğası gereği bizim her yemek yedikten sonra tuvalet yapmamız gerekir. Böyle bir refleks mevcuttur. Sürekli olarak bu refleks baskılanmakta ve bir süre sonra yok olmaktadır. Hemoroid hastalığının en temel ve en önemli nedeni budur. Bu refleksin yok olmasının en büyük kaybı kabızlıktır. Kabızlık zorlanarak tuvalet yapmak ve 3 günü geçen zaman süreçlerinde tuvalet yapmaktır. Zorlandığımız zaman hemoroid dokusunu, damar yumağını aşağı doğru itiyoruz. Tuvalet yaparken büyük tuvaletin geçmesi bu dokuyu zaten aşağı iten bir faktördür. Bir de üstüne zorlanarak , ıkınarak yapılırsa bu damar yolunun içinde basınç çok artacağı için aşağı sarkma ve bu bağların kopma olayı hızlanmaktadır. Dolayısıyla kabızlığa neden olan her şey hemoroid nedeni haline gelmektedir.
Yanlış beslenme kabızlığı en çok tetikleyen nedendir. Katı gıda ağırlıklı beslenme yeterli meyve , sebze almama, fast food ile beslenme kabızlığın en sık nedenlerinden biridir. Şişmanlıkta hemoroid nedenidir. Çünkü şişman insanlarda o bölgenin toplar damar sistemi üzerine büyük bir basınç olacağı için bu da hemoroid dokusunun şişmeye ve kabızlığa neden olmaktadır. Gebelik hemoroid için ciddi bir risk faktörüdür. Gebelerde kabızlık daha fazla görülmektedir. Aynı zamanda gebeye bebeğin yaptığı basınçta bu bölgedeki toplar damar sistemine yük bindirdiği için ikisi birden hemoroid hastalığına neden olmaktadır. Tuvalet alışkanlığı da çok önemlidir. Çünkü bazı kişiler kabız olmasalar dahi tuvalette çok uzun süre kaldıkları zaman bu da hemoroid hastalığı oluşumuna neden olmaktadır. Tuvalette oturma şekli ile o pozisyonda denge sağlayan ve destek veren dokular ortadan kalmaktadır.
Hemoroid Belirtileri Nelerdir?
Hemoroid hastalığında belirtiler evrelerine göre değişiklik göstermektedir. İç hemoroid ve dış hemoroid olmasına göre de değişmektedir. Dış hemoroid tanısı çok kolaydır. Hasta bile kendi tanısını koyabilmektedir. Çünkü dışarıda ele gelen bir meme söz konusudur. İç hemoroid de ilerlemediği sürece kanama ön plandadır. Tabi kanama başka bir şeylerden de kaynaklanabileceği için iç hemoroid tanısı koyulması için mutlaka bir muayene ve endoskopi gereklidir. Evre ilerledikçe tanı koymak daha kolaylaşmaktadır. Çünkü hemoroid dokusu şiştiği için meme olarak adlandırılan doku görülmeye ve elle hissedilir hale gelmektedir. Kanama ve ağrı giderek her evrede artmaktadır. Tuvaletten sonra memenin sönmesi ve ağrının geçme süresi uzayacaktır. İkinci evreden sonra kaşıntı sorun olmaktadır. Çünkü meme dışarıda durduğu için aynı zamanda akıntı da meydana gelmektedir. Bağırsak içindeki sıvı dışarı çıkabilir hale gelmektedir. Bu da anüs etrafındaki ciltte tahriş oluşturacağı için kanamanın ve ağrının yanı sıra kaşıntıya da neden olmaktadır.
Üçüncü ve dördüncü evreye gelindiğinde ise dolaşım sorunu çok ilerleyeceği için bu dönemde ülser de meydana gelebilir. Ülserleşme demek aynı zamanda enfeksiyon riski demektir. Hemoroid dokusu ülserleştiği zaman cilt bütünlüğü bozulmaktadır. Böyle bir durumda doğası itibari ile bu bölgede bol miktarda bakteri de olduğu için enfeksiyonlar başlayabilir. O bölgede çok ağrılı olan yüksek ateş yapan apseler de oluşmaya başlayabilir.
Hemoroid Hastalığı Nasıl Oluşur?
Günlük yaşamımızda belli bir yeri olan ve çok önemli olan bu doku eğer şişer ve sarkmaya başlarsa yani içindeki toplar damar sisteminin basıncı artarsa o zaman bir hastalığa dönüşmektedir. Çünkü bu damar yumağı dokusu normalde bağırsak duvarına parkligaman denilen bağlar ile sıkı sıkıya bağlıdır. Eğer bu zorlanma veya şişme ile sarkmaya başlarsa yani aşağı doğru inerse o zaman bir hastalığa dönüşmektedir. Çünkü sarkma beraberinde kanama ve ağrıyı getirmektedir. Hemoroid hastalığı dört evrede izlenmektedir. Birinci evrede dışarıda görülen veya ele gelen meme yoktur. Tuvalet ile birlikte özellikle ıkınıldığında kanama ön plandadır. İkinci evrede büyük tuvalet yapılması sonrasında dışarıya çıkan, şişen memeler görülür. Ama tuvalet bittikten sonra kendi kendine sönmektedir. Üçüncü evrede artık daha fazla kanama ve ağrı vardır. Tuvalet yapıldıktan sonra memeler kendi kendine sönmediği ya da küçülmediği için eli ile içeri itmek ya da beklemek durumunda kalınabilir.
Dördüncü evrede ise bu memeler sürekli dışarıdadır. Bu zaten çok sıkıntılı bir evredir. Sürekli olarak kanama ve ağrı vardır. Bu hemoroid dokusu sürekli dışarıda durduğu için artık ülserleşme başlar. Bu evrelendirmenin dışında aciliyet içeren hemoroid vardır. Buna tromboza hemoroid denilir. Bu hemoroid her evrede görülebilir. Tromboz demek toplar damar sistemi içinde pıhtılaşma oluşması demektir. Bu özellikle çok kabız olunan ya da tam tersi yoğun ishal olunan dönemlerde görülmektedir. Olan şey toplar damar sistemi ve atar damar sisteminin birleştiği damar yumağında damarın duvarında basınç artışına bağlı yırtılma meydana gelmesidir. Kan dışarı çıkıyor ama cilt dokusunun da altında kalmaktadır. Bu orada sertlik , morluk oluşturmaktadır.
Tuvalete Çıkıldığında Kan geliyorsa Hemoroid Midir?
Tuvalet sırasında ya da sonrasında oluşan kanama çok önemli bir belirtidir. Bu kişinin yaşına ve diğer hastalıkların varlığına göre mutlaka netleşmesi ve kanamanın nereden oluştuğunun belirlenmesi gerekir. Hemoroid hastalığındaki klasik kanama şekli tuvalet ile birlikte olan yani büyük tuvaletin üstünde görülen kanamadır. Ya da tuvalet bittikten sonra damla damla şeklinde gelen açık kırmızı şeklinde kanamadır.
Bun un dışında hemoroid hastalığında sıklıkla görülen çatlakta kanama nedenidir. Tümör de kanama nedenidir. Bağırsak kanserinin mutlaka ileri yaşlardaki hastalarda olmadığının kanıtlanması gerekir. Kolid yani bağırsağın iltihabi hastalığı da kanama nedenidir. Bunun dışında polip de yani bağırsakta oluşan et beni şeklindeki küçük tümörlerde kanama yapabilir. Bu nedenle özellikle ileri yaşlardaki hastalarda eğer tuvalet ile birlikte kanama varsa bu kanamanın nedeni mutlaka net olarak ortaya konmalıdır. Bu da endoskopi ile ortaya çıkmaktadır.