Kabakulak geçiren çocuğun annesinin anlayabileceği bazı bulgular vardır. Çevrede bir çocuk kabakulak geçirdiyse kendi çocuğunda halsizlik, iştahsızlık, ateş yanında kulak altı bezesinde şişlik varsa özellikle limon,portakal gibi ekşi şeyleri tükettiği zaman ağrısı artıyorsa kabakulak olarak kabul edilebilir. Evde yapılacak olan tedavisinde antibiyotik tedavisine gerek yoktur. Ağrı ve ateş için ağrı kesici ilaçlar kullanılır. Sıvı şeyler tüketmesi gerekir. İstirahat sağlanır. Bunlar genelde yeterli olacaktır. Ancak komplike olan bir durumda çocukta kusma, dalgınlık bir durum varsa doktora başvurulmasında fayda vardır. Kabakulağın yaptığı komplikasyonlarda kalp ile ilgili problemler oluyorsa, bağırsak ile ilgili sorunlar ortaya çıkıyorsa yine doktora gidilmesinde yarar vardır. Yani evde beklenebilecek sınır normal seyiri dışında bulgular ortaya çıkıyorsa bu sınırı aşmış demektir. Mutlaka bir doktora başvurulması gerekir.

Kabakulak Belirtileri Nelerdir?

Kabakulak hastalığı genelde çocukluk çağı hastalığıdır. Bulgu olarak ta kulak altı bezesinin şişmesi ile başlar. Fakat ondan önce 3-4 gün süren halsizlik, ateş, baş ağrısı, iştahsızlık gibi bulgula olur. Bu bulguları takiben bir taraflı beze şişer. Bir iki gün içinde diğer beze şişer. Genelde beze şişliği kulak altındaki beze şişliği ağrılıdır. Hassastır. Çocuğun yemek yemesi, çenesini hareket etmesi ile ağrısı artar. Bunun dışında kabakulakta karın ağrısı olabilir. Kusma eğilimi fazladır. Beyin etkilenmesi, menenjit bulgular ortaya çıkmaktadır. Kabakulakta erkek çocuklarda orşit denilen yumurtalığın etkilenmesi ortaya çıkmaktadır. Çocukta özellikle şiddetli karın ağrısı pankreas bezinin etkilendiğini göstermektedir. Kusmalar pankreas ya da beynin etkilendiğini gösterir. Bulaşıcı bir hastalıktır. Bulaşıcılığı genelde bulgu ortaya çıkmadan 3-4 gün önce başlamakta bulgu ortaya çıktıktan sonra 5 gün devam etmektedir. Bulaşma yolları solunum yolu ile, temas ile bulaşmaktadır.

Kabakulak Tehlikeli Bir Hastalık Mıdır?

Kabakulak çocuklarda geç komplikasyonlara neden olmaktadır. Bunların bazıları sağırlık gibi, artrit gibi eklemlerin etkilenmesi, miyokardit gibi kalbin etkilenmesi bu gibi etkileri vardır. Genelde selim bir hastalıktır. Tehlikeli bir hastalık değildir. Geç etkileri , pankreasın etkilenmesi, kalbin etkilenmesi , beynin etkilenmesi gibi etkileri vardır. Ergenlik döneminden sonra erkek çocuklarda olduğu zaman yumurtalıklarını etkilenmesinden dolayı kısırlık vardır. Genelde kabakulak yaklaşımında çocukta sadece ağrı, halsizlik, iştahsızlık, kulak altı bezesinde şişlik varsa istirahat yeterlidir. Ancak bazı komplikasyonlar ortaya çıkıyorsa daha sıkı takip edilmesi gerekir. Kabakulak tanısı konulduktan sonra normal seyiri dışında eğer çocukta huzursuzluk, sürekli uyuklama, dalgınlık gibi durum varsa ense sertliği varsa ya da günde 3-4 kezden fazla kusma varsa doktor tarafından kontrol edilmesinde fayda vardır.

Kabakulak Aşısı Yaptırıldığında Hastalık Önlenir Mi?

Kabakulak aşısı 1965 lerden bu güne uygulanmaktadır. Çok etkili bir aşıdır. Aşı yapıldığı zaman ilk dozda % 95 korumaktadır. Aşı yapılma zamanı 12-15 ay arasıdır. Şu an 1 yaşında kızamık, kızamıkcık,kabakulak olarak yapılmaktadır. 4-6 yaşında aşının tekrarı gerekmektedir. Yani iki doz kabakulak aşısı yapıldığı zaman %95-99 arasında kabakulak hastalığı önlenmektedir. Kabakulak aşısı canlı bir aşıdır. Canlı aşı olduğu için genelde çocukta başka bir enfeksiyon varsa aşı yapılacağı dönemde ateşi varsa ya da aşının içerdiği madde yumurtalı besi den üretildiği için yumurtaya karşı alerjisi varsa daha dikkatli yapılması gerekir. Özellikle yumurta alerjisi olan çocuklara kızamık,kızamıkçık,kabakulak aşısını hastane ve acil koşullarda yapılması gerekir. Aşının kalıcı bir yan etkisi yoktur. Aşıdan 7-10 gün sonra hafif bir ateş olabilir, halsizlik olabilir. Çok nadiren aşıya bağlı kabakulak bezesinde şişlik kabakulak benzeri bulgularla karşımıza çıkabilir.

Kabakulak Sadece Çocuk Hastalığı Mıdır?

Kabakulak geçirmeyen erişkinler aşı olmadıysa tabi ki görülebilir.Ama genelde aşının olmadığı dönemlerde okul çağı ve okul öncesi çağın da görülen bir hastalıktır.  Erişkinler kabakulak aşısı olmadıysa ya da kabakulak hastalığını geçirmediyse kanda kabakulak antikorlarına bakılarak aşı yapılabilir. Erişkinlik çağında yani ergenlikten sonra kabakulak özellikle erkek çocuklarında olduğu zaman daha tehlikeli seyretmektedir. komplikasyonları daha ağır olmaktadır. Yumurtalıkların etkilenme oranı daha yüksektir. onun için her yaşta görülebilir. Daha sık çocukluk çağı hastalığıdır. Ülkemizde de aşısının başarılı uygulanmasından sonra kabakulak hastalığını daha az görmeye başlanmıştır. Bu nedenle örneğin 20 yaşındaki bir kişi aşı olmadıysa riske girmemek açısından kabakulak açısından aşı yapılabilir. Eğer geçirdi ve farkında değilse bile bu aşının hiç bir zararı yoktur. Kabakulak hastalığı %30-40 oranında bulgu vermeden geçmektedir. Yani virüsle karşılaşan bir kişi hafif gribal bulgularla da kabakulak hastalığını geçirmektedir. Bunlar parotis bezesinde şişlik , dalgınlık, kusma hiç bir şikayet olmamaktadır. Bu nedenle kabakulak geçirmedim diyen bir çok kişi de geçirmiş olabilir.